Aanpassingsvermogen of adaptieve intelligentie (AQ) wordt de onmisbare competentie voor mensen in organisaties. AQ bepaalt de snelheid waarmee iemand zich kan heroriënteren, snel schakelt en performant blijft in een klimaat van voortdurende veranderingen. In de huidige maatschappelijke context en de arbeidsmarkt van de toekomst wordt zo’n wendbare houding steeds noodzakelijker. Een uitdaging voor zowel de medewerksters/medewerkers als voor de organisatie zelf.
Veranderen van binnenuit
Aanpassingsvermogen is niet louter de rationele vaardigheid om stand te houden in een situatie die van buitenaf verandert. Het is meer dan dat, het gaat om een innerlijke gedrevenheid, aansluiting voelen bij de verandering en er een eigen betekenis kunnen aan geven. Eén van mijn lijfboeken is ‘Diepgaande verandering’ van Robert Quinn. Daarin beschrijft hij op heel praktische wijze hoe we ons kunnen omvormen tot krachtige veranderaars. Het boek neemt je mee op een introspectieve reis die je stap voor stap begeleidt in een proces van persoonlijke verandering. Vooral de metafoor ‘naakt het land van onzekerheid ingaan’ werkte voor mij inspirerend. Ze geeft zin aan de moed die je nodig hebt om een verandering echt voor jezelf te willen en je er actief aan te zetten.
Hoe kan je zo’n sterk aanpassingsvermogen ontwikkelen? Daar bestaat geen kant-en-klaar recept voor. Het begint bij een goede zelfkennis over eigen waarden, drijfveren en talenten die jou uniek maken. Dit laat je toe om ambities waar te maken en telkens opnieuw bewust te schakelen naar uitdagingen die bij jou passen. Diepgaand zelfinzicht is de leidraad en houvast voor een betrouwbaar proces, wat je ook overkomt.
Het management veert mee
Als organisaties steeds meer belang hechten aan het individuele aanpassingsvermogen, dienen zij op hun beurt mee te evolueren. Wendbare managers hebben begrepen dat de essentie van een organisatie de culturele identiteit is. Een systeem van orde en regelmaat maakt plaats voor een soepele benadering waarbij alles maakbaar en beheersbaar is. Hiërarchische structuren gaan naar de achtergrond, ze bemoeilijken diepgaande verandering. Ze worden vervangen door meer organische structuren, een kader dat ruimte geeft aan flexibele teams, middelen en processen. Dit zorgt voor een klimaat waar verandering geen drempel is, maar de normale gang van zaken.
Leiderschap is dan niet langer een stel van vaardigheden. Het wordt een manier van zijn, van bewustzijn en authenticiteit. Managers die deze toestand van fundamenteel leiderschap bereiken, kunnen anderen helpen veranderen. Ze creëren leiders in plaats van volgers en faciliteren een werkomgeving die surft op de golven van verandering.
Wil jij ook (helpen) veranderen van binnenuit? Contacteer ons met jouw uitdaging en we denken graag met je mee.
Marijke Theunis
Literatuursuggesties:
- Diepgaande verandering. Ontdek de leider in jezelf – Robert E.Quinn
- De brug bouwen terwijl je erover loopt. Een gids voor leidinggeven bij verandering – Robert E. Quinn
- De interne veranderaar. Van medewerkersbeleving naar organisatieambities – Peter van den Boom en Peter de Roode
- Reinventing Organizations – Peter Laloux
