LIFO® (Life Orientations) biedt een genuanceerd beeld van hoe mensen zich bij voorkeur gedragen en de ontwikkelingskansen die daarmee gepaard gaan. Het is een krachtig instrument dat verhelderend werkt, ook bij coaching.
LIFO®- stijlbeschrijvingen benadrukken in de eerste plaats het gedrag. Wanneer men met persoonlijke ontwikkeling aan de slag gaat, is het belangrijk voor coaches om ook de emotionele aspecten te begrijpen die het gedrag beïnvloeden. Dit laat hen toe de achterliggende, motivationele factoren die de verandering ondersteunen of belemmeren, aan te pakken.
We overlopen enkele van die emotionele aspecten en hoe ze vaak gelinkt zijn aan specifieke coaching issues.
STEUNGEVEND – OPGEVENDE STIJL
De Steungevende stijl voelt zich tevreden als men aan hoge verwachtingen en interne standaarden kan voldoen. Men verkrijgt graag respect in de ogen van anderen en zal daartoe blijk geven van hard en toegewijd werk. Men voelt zich goed als men hulp kan bieden aan anderen, gezien wordt als raadgever, coach of mentor voor wie begeleiding nodig heeft.
Deze stijl kan gepaard gaan met volgende angsten:
- Niet in staat zijn om tegemoet te komen aan de (hoge) verwachtingen
- Genegeerd worden als men assertief is of initiatief neemt
- Op zichzelf moeten vertrouwen zonder bescherming of begeleiding
- Vrees dat anderen iets overkomt omwille van het eigen onvermogen
Vaak voorkomende coaching issues
- Verhogen van het zelfvertrouwen en een meer positief zelfbeeld
- Minder kritisch zijn voor zichzelf en voor anderen
- Oefenen in meer onafhankelijkheid
- Onderkennen en omgaan met schudgevoelens
BEHEERSEND – OVERHEERSENDE STIJL
De Beheersende stijl voelt zich tevreden als men in de actie kan vliegen, veel kan bereiken en invloed kan uitoefenen op situaties en op anderen. Men wil uitdagingen tot een goed einde brengen en durft risico’s nemen. Men voelt zich goed als men onafhankelijk kan functioneren met een minimum aan intervisie. Men wil nieuwe vaardigheden leren, vooral wanneer dit leidt tot meer impact en verantwoordelijkheid.
Deze stijl kan gepaard gaan met volgende angsten:
- Eigen competentie dreigen te verliezen
- Verantwoordelijkheden en autonomie worden verminderd of afgenomen
- In situaties betrokken worden zonder de mogelijkheid tot controle
- Het onderspit delven voor concurrenten
Vaak voorkomende coaching issues
- Omgaan met excessieve controle en sturing
- Delegeren en de hulp en expertise van anderen accepteren
- Problemen met autoriteit
- Timemanagement, brandjes blussen versus lange termijn projecten
BEHOUDEND – AFHOUDENDE STIJL
De Behoudende stijl voelt zich tevreden als men kan functioneren in een goed gestructureerde omgeving of betrokken wordt bij het creëren van structuur. Men wil graag planmatig werken en problemen oplossen in een logische flow. Men voelt zich goed als men kalm en rustig kan reageren op emoties van anderen. Men ervaart voldoening bij het afleveren van degelijk, onderbouwd werk.
Deze stijl kan gepaard gaan met volgende angsten:
- Niet in staat zijn tot nadenken en rationeel handel
- Overstelpt worden met emotionele druk
- Verplicht worden om op een niet vertrouwde manier tewerk te gaan
- Te maken hebben met onverwachte risico’s
Vaak voorkomende coaching issues
- Meer spontaan zijn, durven experimenteren
- Besluitvaardigheid, ook als niet alle gegevens voorhanden zijn
- Aandacht geven aan gevoelens en bezorgdheden van anderen
- Omgaan met verandering
MEEGEVEND – WEGGEVENDE STIJL
De Meegevende stijl voelt zich tevreden als men de kans krijgt om anderen te plezieren en enthousiast te maken. Men wil graag vrij spel krijgen en de zaken op een creatieve en flexibele manier aanpakken. Men voelt zich goed wanneer men op de emoties van anderen kan inspelen om ze mee te krijgen. Men ervaart voldoening als de samenwerking in een positieve sfeer verloopt en zal zich daarvoor inzetten.
Deze stijl kan gepaard gaan met volgende angsten:
- Afgewezen worden door de ander
- Niet in de gelegenheid zijn om gevoelens te kunnen uiten
- In meningsverschillen terechtkomen die de relatie kunnen schaden
- Teveel weerstand, kritiek of negatieve emoties bij anderen
Vaak voorkomende coaching issues
- Minder aandacht schenken aan reacties van anderen
- Assertiviteit en bewustzijn van conflictvermijdend gedrag
- Focus houden op wat echt belangrijk is
- Besluitvorming, ook als er geen consensus is
AANBEVELINGEN VOOR DE COACH
Als coach is het belangrijk de impact te begrijpen van deze onbewuste, stijlgebonden factoren op het gedrag. Ook het inzicht in de wederzijdse overdracht van emoties tussen coach en coachee zijn nuttig om typische verdedigingsreacties te kunnen (h)erkennen. De professionele coach kan met behulp van het LIFO® - model de emoties die spelen in een coachingstraject helpen verhelderen.
Op die manier wordt het pad geëffend voor een succesvol ontwikkelingsproject, zowel voor de coachee als voor de coach.
Getriggerd en graag meer weten? Contacteer ons vrijblijvend.
